Bảo hiểm y tế là quyền lợi và nghĩa vụ đối với tất cả công dân Việt Nam, nhằm mục đích chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh. Bảo hiểm y tế được quản lý theo 2 hình thức bắt buộc và tự nguyện. Vậy nếu bạn không nằm trong đối tượng mua bảo hiểm y tế bắt buộc thì điều kiện mua bảo hiểm y tế tự nguyện là gì? Các quyền lợi và thủ tục khi mua bảo hiểm y tế tự nguyện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu mua bảo hiểm y tế tự nguyện một cách chi tiết nhất. 

Bảo hiểm y tế tự nguyện là gì? 

Bảo hiểm y tế tự nguyện là hình thức bảo hiểm do Nhà nước thực hiện không vì mục đích lợi nhuận để mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe khi đau ốm, bệnh tật từ Quỹ bảo hiểm y tế.

Khác với hình thức bảo hiểm y tế theo diện bắt buộc, khi tham gia hình thức bảo hiểm này, người dân có thể tự do lựa chọn về việc tham gia hay không tham gia, mức hưởng bảo hiểm, mức đóng. Tuy nhiên nhà nước vẫn khuyến khích công dân nên tham gia bảo hiểm y tế để hưởng lợi ích cá nhân khi khám chữa bệnh, gặp các vấn đề khác về sức khỏe, giảm hoặc mất đi khả năng lao động. 

Bảo hiểm y tế tự nguyện đảm bảo 5 nguyên tắc của bảo hiểm y tế bao gồm:

• Bảo đảm chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT.
• Mức đóng BHYT được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương, tiền công, tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức lương tối thiểu.
• Mức hưởng được tính theo mức độ bệnh tật, nhóm đối tượng của người tham gia BHYT.
• Quỹ bảo hiểm y tế và người tham gia bảo hiểm y tế cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh.
• Quỹ BHYT được nhà nước bảo hộ, được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch, bảo đảm cân đối thu, chi.

Tham khảo thêm THỜI ĐIỂM ĐỦ 5 NĂM LIÊN TỤC LÀ GÌ?

Điều kiện mua bảo hiểm y tế tự nguyện

Bảo hiểm y tế tự nguyện có ý nghĩa lớn, đặc biệt đối với những hộ gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn, thường xuyên mắc bệnh, có tình trạng sức khoẻ yếu. Vậy điều kiện để mua bảo hiểm y tế tự nguyện là gì? 

Mọi công dân Việt Nam không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc thì đều có thể tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện. Tuy nhiên, theo công văn Công văn 777/BHXH-BT ngày 12/3/2015, từ ngày 01/01/2016 trở đi, nếu bạn muốn tham gia BHYT tự nguyện thì bắt buộc phải tham gia theo hộ gia đình. 

Vậy theo quy định tại điều 5 Nghị định số 146/2018/NĐ-CP, đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình bao gồm:

• Người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú, trừ những người thuộc nhóm đối tượng do người lao động và người sử dụng lao động cùng đóng, do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng, do ngân sách Nhà nước đóng, được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng hoặc do người sử dụng lao động đóng;
• Chức sắc, chức việc, nhà tu hành;
• Người sinh sống trong cơ sở bảo trợ xã hội, trừ đối tượng đã tham gia BHYT bắt buộc mà không được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng.

Quyền lợi khi mua bảo hiểm y tế tự nguyện

Căn cứ theo quy định tại điểm điểm b khoản 1 Điều 22 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung năm 2014 thì người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện sẽ có quyền lợi sau:

Khám chữa bệnh đúng tuyến

Khám chữa bệnh trái tuyến

• Chi trả 40% chi phí điều trị nội trú nếu chữa bệnh tại bệnh viện thuộc tuyến trung ương. 
• Chi trả 100% chi phí điều trị nội trú nếu điều trị tại bệnh viện tuyến tỉnh trên cả nước từ ngày 01/01/2021.

Riêng người sống tại xã đảo, huyện đảo; người dân tộc thiểu số, người thuộc hộ nghèo sống tại vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn đi khám không đúng tuyến vẫn được hưởng theo mức hưởng đúng tuyến.

Xem thêm BẢO HIỂM Y TẾ HỌC SINH CÓ BẮT BUỘC KHÔNG?

Mức đóng bảo hiểm y tế tự nguyện

Khoản 3 Điều 13 Luật Bảo hiểm y tế quy định mức đóng BHYT tự nguyện theo hộ gia đình hàng tháng như sau:

• Người thứ nhất đóng phí bằng 4,5% lương cơ sở ;
• Người thứ 2 đóng phí bằng 70% mức phí người thứ nhất;
• Người thứ 3 đóng phí bằng 60% mức phí người thứ nhất;
• Người thứ 3 đóng phí bằng 50% mức phí người thứ nhất;
• Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Mức lương cơ sở hiện nay là 1.490.000 đồng/tháng nên mức đóng bảo hiểm y tế tự nguyện là:

• Người thứ nhất đóng: 804.600 đồng/năm
• Người thứ 2 đóng: 563.220 đồng/năm
• Người thứ 3 đóng: 482.760 đồng/năm
• Người thứ 4 đóng: 402.300 đồng/năm
• Người thứ 5 trở đi đóng: 321.840 đồng/năm

Tham khảo MẪU ĐƠN XIN CẤP LẠI THẺ BẢO HIỂM Y TẾ

Thủ tục mua bảo hiểm y tế tự nguyện

Theo quy định hiện nay, người dân mua bảo hiểm y tế tự nguyện phải đến các địa chỉ được cơ quan Nhà Nước quy định để đăng ký, cụ thể như: Cơ quan Bảo hiểm xã hội xã/phường/thị trấn nơi cư trú hoặc đại lý thu bảo hiểm xã hội. 

Theo công văn số 3170/BHXH-BT, BHXH Việt Nam hướng dẫn, để mua BHYT hộ gia đình, người dân thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Kê khai đầy đủ thông tin vào tờ khai tham gia BHYT tự nguyện

Người dân điền đầy đủ, chính xác thông tin cá nhân vào tờ khai tham gia BHYT (mẫu TK1-TS) và kê khai toàn bộ thành viên trong hộ gia đình vào danh sách hộ gia đình tham gia BHYT (mẫu DK01) nhận từ trưởng thôn, xóm, khu phố, ấp, bản.

Bước 2: Nộp hồ sơ cho cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi cư trú

Người dân nộp tờ khai cho cơ quan BHXH hoặc đại lý thu cùng với các giấy tờ sau: Bản sao sổ hộ khẩu; bản chính hoặc bản chụp thẻ BHYT của các thành viên khác trong hộ khẩu đã có thẻ để xác định giảm trừ mức đóng.

Bước 3: Đóng tiền tham gia BHYT

Sau khi nộp hồ sơ, người dân đóng tiền tham gia BHYT theo đúng quy định và nhận giấy hẹn trả kết quả.

Bước 4: Đến cơ quan BHXH nhận thẻ BHYT

Căn cứ ngày ghi trên giấy hẹn, người dân đến đại lý thu BHXH hoặc cơ quan BHXH nơi đã nộp hồ sơ để nhận thẻ BHYT.

Trên đây là những thông tin bổ ích về bảo hiểm tự nguyện và giúp bạn giải đáp  điều kiện mua bảo hiểm y tế tự nguyện ra sao. BHYT tự nguyện đảm bảo cho bạn được chăm sóc sức khỏe tốt hơn, có chế độ an sinh và giảm đi một phần gánh nặng tài chính khi không may gặp các vấn đề về sức khỏe. Mỗi cá nhân và gia đình hãy tự trang bị cho mình bảo hiểm y tế tự nguyện để có cuộc sống an tâm, trọn vẹn hơn. 

Bài viết liên quan:

• BẢO HIỂM XÃ HỘI LÀ GÌ?

• BẢO HIỂM Y TẾ CHO NGƯỜI NƯỚC NGOÀI

• CÁC CÔNG TY BẢO HIỂM LỚN NHẤT THẾ GIỚI